william kentridge


Kunstenaar William Kentridge (Johannesburg, 1955) is in vele disciplines thuis, maar te midden van zijn uitgebreide oeuvre maken zijn animatiefilms misschien wel de meeste indruk. Uitgevoerd in stemmig zwart-wit en voorzien van een indringende soundtrack, verkennen de films het beladen verleden van Kentridge’s vaderland Zuid-Afrika. In een voor hem karakteristieke techniek fotografeert hij houtskooltekeningen en papieren collages waarmee hij scènes creëert. Kentridge werkt niet met een script of storyboard, zijn films ontstaan gaandeweg tijdens het creatieve proces. Kentridge was in het Zuid-Afrika van de twintigste eeuw persoonlijk getuige van een van de meest beladen conflicten ter wereld: het opheffen van de Apartheid. Als gevolg daarvan weet de kunstenaar, wanneer hij zich bezig houdt met maatschappelijke kwesties, deze te verrijken met de ambiguïteit en de subtiliteit van zijn persoonlijke ervaringen. De documentaire ‘William Kentridge – Anything is possible’ belicht ook de andere aspecten van de carrière van de kunstenaar. Een rode draad in de film is Kentridge’s artistieke bijdrage aan de opvoering van de opera ‘De Neus’ van Sjostakovitsj die in 2010 in New York in première ging. Kentridge is te zien terwijl hij achter de schermen aan het werk is met dirigent Valery Gergiev en met zanger Paulo Szot, die de rol vertolkt van ‘de man die wakker wordt en ontdekt dat zijn neus verdwenen is’. Over de opera zeg Kentridge: ‘Er zit een mengeling van anarchisme en absurdisme in die ik heel interessant vind. Ik hou van het gevoel van “alles is mogelijk” dat deze opera in zich heeft. De documentaire is HIER via AVRO’s CloseUp ondertiteld te zien. [bron: AVRO’s Close up]

Vorige week zag ik in het van Abbemuseum in Eindhoven het werk ‘the refusal of time’, een grote donkere ruimte met hier en daar wat stoelen, een vreemde machine [een beademingsmachine met de naam ‘olifant’, of ten behoeve van een olifant, dat weet ik nog steeds niet…] en diverse projecties op de smoezelige wanden. Een spectaculair werk vol bijna repetitieve beelden, geluiden, synchronicaties, maar vooral ook schitterende beelden, absurd theater en rebelse klanken. Ik heb er een filmpje van gemaakt met de telefoon, want er was verder niemand anders in de zaal, dus geen afleiding. Het was een geweldige trip!