Hopper

Een leuke schoolopdracht voor hermeneutiek [‘uitlegkunde’]: schrijf een interpretatie van het schilderij ‘sun in an empty room’ van Edward Hopper. Een schilderij waaraan ik waarschijnlijk in een museum voorbij zou lopen. Nu word ik gedwongen er beter naar te kijken en daardoor wordt het steeds boeiender. Ik ben tot de volgende persoonlijke betekenis gekomen:
Zelfs na een geleefd leven, waarin het interieur van mijn ziel volop is beschenen, ben ik nog altijd niet degene die mij kent. De zon die van buiten komt is mij vertrouwder dan ikzelf.
Hoe ik daartoe ben gekomen kan je nalezen in de zogenaamde ‘hermeneuse’ [2 A4tjes] via deze link

luiheid

Ik ben te lui om zelf een blogbericht te schrijven, dus kopieer ik dit bericht van één van mijn favoriete blogs: www.visionair.nl:

cynisme komt voort uit luiheid

Waarom zijn mensen niet bereid om zich in te zetten voor goede doelen? In dit artikel betoog ik dat deze onwil voortkomt uit luiheid. Deze luiheid wordt vervolgens gerechtvaardigd door cynisme. Oftewel: men doet alsof ze redenen hebben om niets te doen, terwijl ze die in feite helemaal niet hebben. Zoals ik in een eerder artikel al zei, kunnen we ons vanaf nu de rest van het jaar bezig houden met alle problemen in de wereld. En dat zijn er nogal wat. Gelukkig leven we in een tijd waarin individuen meer invloed hebben op de wereld dan ooit tevoren. Vooral wij rijke westerlingen hebben:

– veel vrije tijd
– snelle globale communicatie en transport
– de potentie veel mensen te bereiken via het internet
– genoeg vrij te besteden geld
– de mogelijkheid om kennis te nemen, en gebruik te maken, van wetenschappelijke inzichten

Toch is het een onmiskenbare waarheid dat de meeste mensen zich niet bijzonder inspannen voor goede doelen. Onze inbreng gaat vaak niet verder dan een kleine donatie. En zelfs daar moeten hulporganisaties smeken en bedelen. Hoe komt het dat wij, ondanks al onze rijkdommen, niet bereid zijn om echt iets aan de problemen te doen? De filosoof Peter Singer vraagt zich hetzelfde af. Door middel van een pakkende analogie weet hij het probleem goed weer te geven:

Singers voorbeeld werpt deze vraag op: “Waarom zijn mensen wél bereid om te helpen wanneer het probleem dichtbij is, maar niet wanneer het probleem verder weg is?” Hierop zijn talloze antwoorden mogelijk. Singer betoogt dat het allemaal een ver-van-je-bed show is, waardoor je niet even sterk gemotiveerd raakt om te helpen. Desalniettemin hebben we wel de verplichting om te helpen, ook wanneer het probleem duizenden kilometers verderop is. Er zijn drie hoofdredenen waarom sommige problemen minder sterke reacties teweeg brengen:

– De voorrang van handelen boven nalaten; het is minder erg om niets te doen, dan om zelf iets slechts te doen. (zie bv. het trolleyprobleem)
– De voorrang van nabije gevolgen boven ver weg gelegen gevolgen; wanneer iets dicht bij huis gebeurt heeft het een grotere impact dan wanneer het ver weg gebeurt.
– De voorrang van persoonlijke verantwoordelijkheid boven groepsverantwoordelijkheid; als jij de enige bent die kan helpen, ben je eerder geneigd om actie te ondernemen dan wanneer andere mensen ook kunnen helpen. Je kan dan namelijk altijd de schuld bij de rest van de groep leggen.
(Deze drie redenen zijn onderdeel van Samuel Scheffler’s Phenomenology of Agency.)

Dit geeft ons een theorie waarom mensen niets doen, maar deze theorie zegt ons niets over de redenen die mensen zelf geven voor hun inactie. Er mist nog een belangrijke component: cynisme. Met cynisme bedoel ik hier: de gedachte dat jij als individu niets kan doen om de problemen in de wereld te verhelpen. Vaak is dit sterk gekoppeld aan de gedachte dat specifieke goede doelen niet effectief zijn. Cynisme is een manier om te rationaliseren waarom jij als moreel persoon niets doet om al die stervende kinderen te helpen, waarom je niets doet tegen de vernieling van de aarde door oliemachten, waarom je niet de straat op gaat om te protesteren tegen de overheid. Een cynische houding is lang niet altijd het gevolg van zorgvuldige overwegingen. Veel vaker zal je merken dat mensen cynisch zijn ten opzichte van een goed doel of ten opzichte van een probleem, als intern mechanisme om niet toe te hoeven geven dat ze eigenlijk gewoon te lui zijn. Mensen zijn niet bereid hun energie te investeren in het oplossen van wereldproblemen. Maar dat komt niet voort uit hun cynisme – hun cynisme komt voort uit hun luiheid. Cynisme is vaak niet meer dan een rechtvaardiging voor luiheid – een manier om niet toe te hoeven geven aan jezelf dat je in feite mensen laat sterven omdat je te lui bent om het verdrinkende kind in de vijver tot hulp te schieten.

[bron: http://www.visionair.nl]
Nieuwsgierig naar Peter Singer? Bekijk zijn TEDtalk: